Films byTexts by Elias Grootaers

Elias Grootaers (1981) is a Belgian documentary filmmaker and a lecturer in documentary film. His filmography includes Cinema Central (2005), Lignes. En quête d’une mémoire (2006), Not Waving, But Drowning (2009), the video installation The season has changed but we are still standing in the same place (2009) and Inside the Distance (2017). He co-edited films including Muito além (Mario Gomes, 2010), Kosmos (Ruben Desiere, 2015) and Un pays plus beau qu’avant (Hannes Verhoustraete, 2018), and he edited La fleurière (Ruben Desiere, 2017). He has taught at KASK / School of Arts Ghent since 2006, and he has also taught at LUCA School of Arts, P.A.R.T.S. (Performing Arts Research and Training Studios) and the Universidad Nacional de Colombia. He has been a guest professor at the Beijing Film Academy and the Minneapolis College of Art and Design. In 2013, he co-founded Sabzian, for which he has written articles and compiled and translated texts. From 2013 to 2019, he was one of Sabzian’s artistic directors. He has curated several film programs for Sabzian and under the moniker Zéro de conduite.

prisma NL
3.04.2019

Ik kijk naar Sanrizuka – Heta Buraku [Sanrizuka – Heta Village] (1973). Heta Village is een zachte, fijne regen die de wereld in de blik onherroepelijk metamorfoseert.

Article EN
27.03.2019

We made the scene in which the farmers perform themselves entirely with this kind of method: the villagers and we would bring up “ideas” and discuss them between ourselves; and while we grew closer to one another, we made the film. We didn’t want a reproduction of the story per se, but we wanted to document the heart and soul of the people who tell these stories.

Manifesto NL FR EN
13.03.2019

Ik ben op zoek naar de taal van de dichter. Ik voel haar, rusteloos als een belofte. Ik denk dat als deze taal ontwikkelt wat mogelijk is, blikvelden zullen opengaan. Ik denk dat als bepaalde dichters en bepaalde filmmakers me euforisch maken, het door hun intieme taal is. Opstandige en onrustige taal. Archetypische taal. Taal die klauwt en sporen achterlaat in mij.

Article NL FR
28.11.2018

Toen de eerste toeschouwers van de cinematograaf van de gebroeders Lumière in 1895 een trein het station van Lyon zagen binnenrijden, werd de cinema geboren onder het teken van het reële. Toen diezelfde toeschouwers Repas de bébé [1895] bijwoonden, had je kunnen denken dat de roeping van de cinema sociologisch van aard was. In werkelijkheid was de cinema voorbestemd om een buitengewone droommachine te worden, door het fotografische beeld onlosmakelijk verbonden aan de realiteit, terwijl de schilderkunst, die tot dan een figuratieve kunst was geweest, zich er steeds vastberadener van bevrijdde.

Article NL FR
28.11.2018

Lorsqu’en 1895, les premiers spectateurs du cinématographe Lumière virent un train entrer en gare de Lyon, le cinéma était né sous le signe du réel. Lorsque ces mêmes spectateurs assistèrent au Repas de bébé [1895], l’on pouvait aussi croire que sa vocation était d’ordre sociologique. En fait il était voué à devenir une formidable machine à rêves, indissolublement liée par l’image photographique à la réalité, alors que la peinture, qui jusqu’alors avait été un art figuratif, s’en affranchissait de plus en plus résolument.

Article NL FR
28.11.2018
Henri Storck 1962
Ingeleid en vertaald door

Je zou daarom kunnen zeggen dat zijn kunst de samenleving is, maar dan bekeken vanuit een bepaald temperament, want daaraan ontbrak het de Heusch niet. Dat temperament stelt hem in staat om uit te barsten in een soort van bijtende, ja zelfs burleske geestdrift waarvan bepaalde trekken zich al lieten opmerken in zijn vroegere films. Je hebt goede ogen nodig om de films van de Heusch te bekijken.

Article NL FR
28.11.2018

On pourrait dire alors que son art serait la société vue à travers un tempérament, de Heusch n’en manque pas. Ce tempérament peut l’amener à faire exploser une sorte de verve caustique, voire burlesque, dont certains traits dans ses films antérieurs laissaient apercevoir le bout de l’oreille. Il faudra de bons yeux pour voir les films de de Heusch.

Article NL FR
28.11.2018
Luc de Heusch 1991
Ingeleid en vertaald door

Laten we ons een ideale, utopische aanpak voorstellen: de onbeweeglijke camera van de gebroeders Lumière filmt met volle kracht, gedurende vele jaren, Cézanne die rustig een berg schildert, steeds weer dezelfde. Vandaag zou het resultaat ons even buitengewoon toeschijnen als een film van Michael Snow. Als we, bij gebrek aan middelen, wat minder hoog mikken, is het belangrijk dat de schilder en de filmmaker de risico’s delen.

Article NL FR
28.11.2018

Imaginons une approche idéale, utopique : la caméra immobile des frères Lumière filme à tour de bras, durant plusieurs années, Cézanne peignant calmement une montagne, toujours la même. Le résultat, aujourd’hui, nous paraîtrait aussi prodigieux qu’un film de Michael Snow. Si, faute de moyens, on ne vise pas si haut, il faut bien que le peintre et le cinéaste partagent les risques.

Manifesto NL FR
21.11.2018
Marcel Broodthaers 1969
Ingeleid en vertaald door

Maar je moet al in een technologische wereld geboren zijn om dat soort van medium succesvol te gebruiken. En zie mij hier, gruwelijk verscheurd tussen iets onbeweeglijks dat al geschreven is en de komische beweging die 24 beelden per seconde tot leven wekt.

Manifesto NL FR
21.11.2018

Encore faut-il être bien né dans un monde technologique pour utiliser ce genre de moyen avec succès. Et me voici cruellement partagé entre quelque chose d’immobile qui a déjà été écrit et le mouvement comique qui anime 24 images par seconde.

Conversation NL
21.11.2018
Trépied 1968
Ingeleid door
Vertaald door

Voordat ik op uw vraag antwoord, wil ik graag even zeggen dat ik geen cineast ben. Voor mij is film een verlengstuk van de taal. Mijn keuze viel eerst op poëzie, daarna op beeldende kunst en ten slotte op film, waarin verschillende kunstelementen zijn verenigd: het schrijven – poëzie –, het object – beeldende kunst – en het beeld – film. De grote moeilijkheid zit hem natuurlijk in het harmonisch samenbrengen van die elementen.

Manifesto NL FR
14.11.2018
Ernst Moerman 1937
Ingeleid en vertaald door

De ogen die een film zien zijn niet gelijk aan de ogen die verstrooid een gedicht doorlezen; ze zijn oplettender, wakkerder, gevoeliger. Er gaapt een diepe kloof tussen een gedicht van Salvador Dalí en een schilderij van Salvador Dalí; wanneer hij schildert, heeft Dalí altijd gelijk. De kracht van het beeld dringt ons de aanwezigheid van de poëzie onmiddellijk op; het beeld overtuigt lauwhartigen, brengt aanhangers op de been, trekt nieuwsgierigen aan: iedereen wil zien en dat betekent vaak ook nieuwe volgelingen.

Manifesto NL FR
14.11.2018

Les yeux qui voient un film ne sont pas les mêmes que ceux qui parcourent distraitement un poème ; ils sont plus attentifs, plus éveillés, plus sensibles. Un abîme existe entre un poème de Salvador Dalí et une peinture de Salvador Dalí ; quand il peint, Dalí a toujours raison. La vertu de l’image impose immédiatement la présence de la poésie ; elle convainc les tièdes, rallie les partisans, elle attire les curieux : tout le monde veut voir, et voilà souvent de nouveaux adeptes.

Article NL
26.09.2018

Verloren aan het einde van de wereld, in gezelschap van mijn brutale honden op mijn eiland Sal, herinner ik mij die januarimaand in Tokio, of ik herinner me eerder de beelden die ik heb gefilmd in die januarimaand in Tokio. Ze hebben nu de plaats ingenomen van mijn herinnering, ze zijn mijn herinnering. Ik vraag me af hoe mensen die niet filmen, niet fotograferen, geen video’s opnemen, zich herinneren. Hoe slaagde de mensheid er vroeger in zich te herinneren ...

ARTICLE NL
11.07.2018

Mise-en-scène, een beeld maken, dekt de wereld niet af, maar steeds weer de loop van andere valse mise-en-scènes. Beeldmateriaal blijft een solipsistisch circuit, een gesloten kooi. Mise-en-scène is de kooi openzetten waardoor de wereld naar binnen kan vliegen – en voor de toeschouwer naar buiten, naar hem toe.

ARTICLE NL
30.05.2018

In navolging van de Black Panther-comics schaakt de film die naam – zonder ooit rechtstreeks de echte Panthers te vermelden – in een eenvoudig maar daarom niet minder meesterlijk manoeuvre van ideologische manipulatie, zodat de eerste associatie nu niet langer de vroegere radicale militante organisatie is, maar een superheld-koning van een machtig Afrikaans koninkrijk. Beter gezegd, er zijn twee Black Panthers in de film, koning T’Challa en zijn neef, Erik Killmonger. Ze staan elk voor een verschillende politieke visie.

Manifesto NL FR EN
3.01.2018

Er is geen wezenlijke vorm of inhoud voor cinefilie, maar misschien is er iets als een wezenlijk cinefiel proces of cinefiele geste. Laat me het zo stellen: cinefilie is een oorlogsmachine; een tactische, culturele oorlogsmachine. Het gaat altijd om een andere oorlog en altijd om een andere machine, afhankelijk van waar je bent en wanneer, met wie je vecht en waartegen. In die zin kan alles dat mensen over cinefilie hebben gezegd – dat het melancholisch of surrealistisch is, of om het even wat – waar zijn, als het past in een specifieke cinefiele geschiedenis, en als je dat verhaal goed kan vertellen, als je het een mobiliserende kracht kan geven.

prisma NL
13.12.2017

Het leven is absoluut nabij, een nabijheid die menselijke wezens niet kennen, en tegelijk een stomme getuige, een afstand die de mens in zijn greep houdt.

Manifesto NL
6.12.2017

Gedurende die eerste periode wou hij de fysicus van de fotogenie zijn, gedurende de tweede werd hij er de chemicus van. Voor die proefnemingen mocht de regisseur het groot publiek gerust links laten liggen. Ook werd de film hoe langer hoe ontoegankelijker voor de menigte, verstaanbaar en genietbaar alleen voor een kleine kring van ingewijden. Toen die proeven hem echter een grondige kennis van de techniek hadden bezorgd, keerde de regisseur vanzelf weer terug naar de natuur, naar de mens. Hij kwam weer op straat. Niet de straat van het studio boeide hem, de straat van karton, maar de echte straat waar het leven in duizend vormen krioelt, waar het kan opgevangen en rechtstreeks gefilmd worden.

Article NL FR EN
25.10.2017

I come to perceive the screen as a wall (which it is) in front of which I myself have to assume an attitude and a position. I come to find myself on my own and in my own time. I have to determine my own shot, my way of watching and my use of time. If need be I can exercise patience and wait for the next sequence (as one ‘waits for a bus’). But such an attitude renounces enjoyment. I can spend this time much better by watching instead of seeing – and I can watch in such a way that I forget that I’m waiting for something (e.g. for a bus).

prisma NL
5.10.2017

Alle films van Akerman gaan over tussenruimtes, de ruimte tussen leven en dood, openbaar en particulier, een geschiedenis die ophield te bestaan en een geschiedenis die zich nog niet heeft aangediend, die te laat is en op zich laat wachten, de ruimte tussen twee landen.

Compilation NL
4.10.2017

“Maar is Mudar de vida niet, ondanks alle stoutmoedigheid, een bijna antimoderne film? De dialogen zijn een soort van parelsnoer die een ritme, een cadans eisen, geleid met harde hand ... De zee en de rivier, in hun tegenstellingen, laten geen overtolligheid of stijlfiguren toe, het drama komt voort uit het verleden, het heden is ‘ternauwernood’ een heropzoeken van mensen, van plaatsen en van oude gevoelens.”

Article NL EN
26.07.2017

Vrijwel iedereen die over Minnelli heeft geschreven, omschrijft hem als een paradoxaal fenomeen, deels een dienaar van de industrie en deels een onorthodoxe stilist. Sommige schrijvers verklaren de paradox als een ‘diepstructureel’ effect van de Amerikaanse ideologie en andere als een teken van de eigen gespleten houding van de regisseur ten opzichte van zijn materiaal. Hoe dan ook, Minnelli wordt gewoonlijk beschouwd als zowel een conformist als een individu, zowel een loyale werknemer van het bedrijf als een kunstenaar.

Article NL
29.03.2017

Zich beperken tot de shots en strategieën die een film vormen, betekent vergeten dat de cinema een kunst is voor zover het wereld is, dat zijn shots en effecten die vervliegen op het moment dat ze geprojecteerd worden een voortzetting moeten krijgen, dat ze omgevormd moeten worden door de herinnering en het woord die samenhang geven aan de cinema als een wereld die gedeeld wordt voorbij de materiële realiteit van zijn projectie.

prisma NL FR EN
21.03.2017

The very act of writing about cinema fosters the act of talking about cinema, as a way to relate to cinema, to share cinema, and thus to see cinema. We take in more from things when we feel capable of putting them into words, or when we suddenly feel ourselves able to recall them in our memory.

prisma NL FR EN
21.03.2017

Écrire sur le cinéma permet d’en parler aussi, c’est-à-dire de se positionner par rapport au cinéma, de partager le cinéma, et donc de regarder le cinéma : nous voyons de façon plus juste les choses, quand nous sommes capables de les dire, en pouvant se les rappeler tout d’un coup.

prisma NL FR EN
21.03.2017

Een schrijven over cinema opent de ruimte om over cinema te spreken, om zich te verhouden tot cinema, om cinema te delen, en dus om naar cinema te kijken: we zien de dingen juister wanneer we in staat zijn om ze te zeggen, door ze plots terug te kunnen oproepen.

Conversation NL
14.12.2016

“Cinema is voor mij iets heel concreets, ik kan dat vergrootglas daar op de tafel filmen of ieder van ons, op voorwaarde dat dat alles blijft zoals het was. Terwijl ik jullie film kan ik niet vastleggen wat jullie denken. Ik kan de droom van iemand die slaapt niet filmen. Ik weiger het dus te doen. Ik zal de gedachte, het bewustzijn, de droom, de voice-over van de verbeelding, niet filmen. Dat zou vals zijn!”

Article NL FR EN
16.11.2016

Marguerite Duras’ Les mains négatives premiered in 1978. Images of a ride through Paris apace with the phrases of Amy Flammers’ violin, entwined with Duras’ own voice. Transcribed, the voice-over reads like a poem.

Article NL FR
15.06.2016

Oude beelden van een uittocht, met bundels stappen in de sneeuw richting een onbekende plaats, gezichten die aarzelen tussen het sterke leven en de mogelijkheid van een dood die toeslaat zonder dat ze iets gevraagd hebben. En het is nog altijd zo.

Article NL
18.05.2016

Verwijdering is het onderwerp van de film die António Reis en Margarida Cordeiro hebben gemaakt in de streek van Trás-os-Montes (waaraan de film zijn titel ontleent) in 1976. In de dubbele betekenis van het ver zijn (ballingschap) en de daad zelf van het (zich) verwijderen (uit het zicht, vervolgens de vergetelheid in). Verwijdering, zeggen Reis en Cordeiro ons beetje bij beetje, is de geschiedenis van het noordoosten van Portugal.

Compilation NL EN
11.05.2016

Film is fundamentally the choice of a viewpoint in space, toward that space. Film is recording and therefore fundamentally contemporary (one cannot record that which is gone, the past). The spectator always watches contemporary images (even when they have aged, they remain contemporary through their model). This disposition sees to it that those who love films become ‘contemporary’ with every film.

Article NL
30.03.2016

Laten we veronderstellen dat het hier niet gaat om het naast-elkaar-bestaan van twee tegenstrijdige aspiraties van dezelfde filmmaker – aan de ene kant het engagement voor de strijd van de onderdrukten, aan de andere kant de ‘esthetische’ gevoeligheid voor het formele spel van licht, van schaduwen en van weerspiegelingen –, dat het politieke karakter zelf van deze films bestaat uit de manier waarop ze blijk geven van de rijkdom van de machtelozen door van hen acteurs te maken in dit theater van schaduw en licht.

Article NL
7.03.2016

Maar er was een koppigheid in zijn bewustzijn, dat van een eenzame man die door zijn camera heen reageerde op wat hij zag, in een poging om te onderscheiden waar het goede en waar het kwade was, waar, in wat hij zag, de krachten van de dingen schuilde. Men voelde duidelijk zijn twijfel. En te midden van de strijd, van de twijfel, was er plotseling de vastberadenheid: zo’n standpunt, zo’n kader.

Article NL FR
8.06.2015

Maar is de nabootsing van het leven niet juist datgene wat, of men het nu wil of niet, de cinematografische kunst voortbrengt? Is cinema niet, in onze tijd, net als in de tijd van Douglas Sirk of van Jacques Tourneur, de bevoorrechte ruimte om de verhouding tussen het echte leven en de verhalen van fantomen, ontsnapt uit het verleden of uit een andere wereld, te onderzoeken?

Compilation NL EN
30.03.2015

De bioscoop was zijn Amerika, de beelden volgden elkaar op als plechtige zevenmijlsstappen, of als het rennen van de honderd meter. Hij schoof van plek naar plek, van de ene naar de andere figuur. En steeds gebeurde dat in die ene juiste afstand. [...] Later begreep hij dat alles draaide rond een oxymoron: onbeweeglijk bewogen te worden.

Manifesto NL FR EN
29.07.2014

Het gaat vandaag niet over het onthullen van de sociale cinema, noch wil ik het in een formule versmoren, maar eerder over het opwekken van jullie latente behoefte om vaker goede films (filmmakers, vergeef me dit pleonasme) te bekijken, die de samenleving en haar verhoudingen tot individuen en dingen behandelen.

Want, ziet u, cinema lijdt meer onder een gebrekkig denken dan onder een volledige afwezigheid van denken.