We doen wel alsof we alles hebben zoals onze buren (ook filmkritiek, die zichzelf erg goed vindt!) en misschien merkt de lezer of toeschouwer, die de situatie buiten onze grenzen niet zo goed kent, het niet eens, maar wie de wankele onderbouw kent, schrikt zich dood: cultuur wordt bij ons altijd op schaamteloze wijze onderbetaald; eigenlijk meent men bij ons dat, wie zich daar mee bezighoudt, eigenlijk zou moeten bedanken.

Mijn bespreking van Une chambre en ville is een non-recensie. Zeker in het geval van een bewonderde filmmaker schreef ik niet graag in negatieve bewoordingen. Dat Demy’s eigenheid als filmmaker verkrampt wanneer hij zich aan ambitieuze producties waagt, mag duidelijk zijn. Tederheid kun je moeilijk beoefenen, tevoorschijn brengen als er uitvoerig moet worden gepland. Begrijpelijk, niet? Een musical, ook zoals Demy die beoefent, improviseert men niet. Draait men niet met de linkerhand!

Soy libre transcends the merely biographical. Arnaud’s concrete life acquires a shimmering abstraction by becoming part of a history. In this sense, Soy libre is a classic story, a contemporary life chronicle reminiscent of the work of John Ford, whose films show that human resistance is largely determined by the social environment. A guide in a turbulent world, Arnaud seeks an answer to the question of what makes life worth living.

I started by skipping over Pratt’s pages, finding his drawings “ugly”. However, at some point I began to pore over them obsessively, trying to figure out why they disturbed me so much. I have no doubt that the process out of which I would emerge a film critic was put in motion at that time. There was one passage that particularly stirred me: the opening two pages of a story called The Coup de Grace. The first page consisted of what I hadn’t yet learnt to recognize as a montage sequence – built on the principle of counterpoint between image and text.

Au début, je sautais les pages de Pratt, dont je trouve les dessins « moches ». Mais à un moment, je suis mis à les étudier de façon obsessionnelle, en essayant de comprendre pourquoi ils me dérangent tant. Aucun doute, c'est à ce moment-là que s'est enclenché le processus qui fera de moi un critique de cinéma. Il y un passage qui me touche particulièrement : les deux premières pages de l’histoire Le coup de grâce. La première page consiste en ce que je n'avais pas encore appris à reconnaître comme un montage-séquence – construite sur le principe du contrepoint entre l'image et le texte. 

Wat Mekas als geen ander tastbaar maakte, is dat een moment capteren, op film of op video, een immanente spiritualiteit kan blootleggen in de werkelijkheid. Zelfs kleine, alledaagse gebeurtenissen kregen bij hem een quasi subliem karakter. 

Wat te doen met Tár? Tot voort kort was regisseur Todd Field een kleinere maker met enkele nichefilms op het curriculum vitae. Werken als In the Bedroom (2001) en Little Children (2005) lieten een bedeesde maar slimmige auteur zien die de grote gebaren niet schuwde maar verantwoorde risico’s nam. Daarna beet hij zich vast in projecten met een (naar eigen zeggen) laag haalbaarheidsgehalte en trappelde ter plaatse met series rond Joan Didion en Jonathan Franzen. Een hiaat van vijftien jaar opende zich. Nu verzekert Tár op een paar maanden cultuurkritische beruchtheid. Fields’ relaas van een sterdirigente die door een MeToo-zaak wordt geveld, noopt tot spreken – of alleszins tot iets.

Op 2 april 2023 gaat de nieuwe langspeelfilm Broken View van Hannes Verhoustraete in première op het Courtisane-festival in Gent. Broken View vormt in navolging van Verhoustraetes eerste langspeler Un pays plus beau qu’avant een verdere exploratie van de beeldengeschiedenis van de voormalige Belgische kolonie Congo. Broken View navigeert door deze koloniale beeldenproductie door middel van montage, collage en assemblage om tot een hercontextualisering te komen van de Belgische koloniale geschiedenis. Net zoals in zijn vorige films vertrekt Verhoustraete van een essayistische schriftuur die verschillende perspectieven verknoopt en van de verhouding tussen beeld en beeldenmaker steeds een spel van toenaderen en afstandnemen maakt.

In het deterministische mens- en wereldbeeld van Triangle of Sadness is het kapitalisme niet alleen de beste, maar ook de enige mogelijke sociale orde. Zelfs op een onbewoond eiland, een enclave buiten de dialectiek van de geschiedenis, beslaat het de volledige ideologische horizon. Östlunds wereld – waarin de spelers van plaats wisselen, maar het spel hetzelfde blijft – visualiseert het liberale en antirevolutionaire argument dat de revolutie van het proletariaat onvermijdelijk uitmondt in een voortzetting van de uitbuiting van een onderdrukte bourgeoisie door een wraakzuchtige arbeidersklasse.

Mijn bespreking van Une chambre en ville is een non-recensie. Zeker in het geval van een bewonderde filmmaker schreef ik niet graag in negatieve bewoordingen. Dat Demy’s eigenheid als filmmaker verkrampt wanneer hij zich aan ambitieuze producties waagt, mag duidelijk zijn. Tederheid kun je moeilijk beoefenen, tevoorschijn brengen als er uitvoerig moet worden gepland. Begrijpelijk, niet? Een musical, ook zoals Demy die beoefent, improviseert men niet. Draait men niet met de linkerhand!

The parable is dissolved, creating a space in which the figure of a journalist is performed “with different modulations”, like in a poem. The film does not appear to have anything to tell us, offering a topographical exploration of the empty media landscape. In this text, we explore this view and the ways in which Bruno Dumont has placed his characters in it.

De Kuyper typeert Von Sternberg als een “paradoxale filmmaker”, die zich op extreme wijze leek te onderwerpen aan alle clichés van Hollywood en er tegelijkertijd een démasqué van wist te bewerkstelligen. Naar aanleiding van de herpublicatie op Sabzian voorziet De Kuyper deze tekst van een nieuw commentaar. “Abstraheren of verfremden blijft een veelzeggend begrip. Wat in de context van het toenmalige Hollywood zowel het realisme als de psychologie, waar elke Hollywood-film toch op steunde, ondermijnde.”

Ik kwam het Monovorm-concept voor het eerst tegen in 2003, in een online statement. Rond dezelfde tijd zag ik Peter Watkins’ wereldvredefilm The Journey (1987). Voor mij blijft deze film het duidelijkste voorbeeld van zijn kritiek op de Monovorm. Zijn vraagtekens bij de Monovorm en zijn voorstellen voor een hervorming van de massamedia zijn sindsdien een vast oriëntatiepunt.

I first encountered the concept of the Monoform in 2003 in an online statement. Around the same time, I saw Peter Watkins’s global peace film The Journey (1987). To me it remains his clearest critique of the Monoform by example. Since then, his questioning of the Monoform and his proposals for a reform of mass media have been a constant orientation point.

Soy libre overstijgt het louter biografische. Het concrete leven van Arnaud krijgt een zinderende abstractie doordat het ingeschreven wordt in een geschiedenis. Soy libre is in die zin een klassieke vertelling, een hedendaagse levenskroniek die doet denken aan het werk van John Ford. Zoals de films van de Amerikaanse filmmaker laten zien, wordt veel van het menselijke weerwerk bepaald door de maatschappelijke omgeving. Als een gids door een woelige wereld zoekt Arnaud een antwoord op de vraag wat het leven dan de moeite waard maakt.

Against the injunction that “one must have lived to act justly” (Introduction), In Front of Your Face posits a “living without acting”. Against the question, “Has my life already begun?” (Introduction), one finds a different fear: “Is this life already over?” The two extremes constantly throw the ball back to each other. Like two mirrors placed opposite one another, the two films keep reflecting distortive resonances. It is Hong Sang-soo’s gift to raise a dizzying array of existential questions in between his films. But what we see in his films is a pure present, with ever-renewing colours, informing us that the essential is always in front of us: both for the life to come and the life right before our eyes.