Prisma #31

Kiaro [Pulse] (Kiyoshi Kurosawa, 2001)

In de Japanse horrorfilm Pulse [Kiaro] van Kiyoshi Kurosawa komt de gruwel tevoorschijn uit het internet: spoken verschijnen in de leefwereld van jongeren via een website, eerst enkel zichtbaar op het scherm, later ook in hun materiële wereld. Het is niet duidelijk wat de spoken doen wanneer ze verschijnen, maar het drijft de jongeren wel naar extreme eenzaamheid en zelfmoord.

Terwijl zijn leeftijdsgenoten verdwijnen, blijft voor de verlegen student Ryosuke het internet een hopeloos raadsel. De spoken verschijnen op zijn scherm maar deren hem niet. Hij gelooft amper in het immateriële internet, laat staan in spoken.

Wanneer hij een arcadehal bezoekt, beseft hij na een tijdje dat hij zich alleen in de zaal bevindt. Bijna alleen, want een donkere schim besluipt hem langzaam. We kijken naar een horrorfilm, dus we verwachten een angstwekkend moment, maar het schrikken blijft uit. Ryosuke staat stil en staart het spook aan. De schim beweegt geluidloos en sierlijk. Er wordt weggeknipt van Ryosuke en het scherm vult zich met het spook. Een halve minuut lang kijken we samen naar dit vreemde verschijnsel.

De scène toont ons de jonge Ryosuke die kijkt en luistert naar iets dat hem onbekend is. Het spook verschijnt als iets volledig nieuws, iets dat beschikbare referentiekaders opschort. De blik van de camera wordt een educatieve blik. Niet educatief als een proces dat ons via een vooropgesteld programma naar een werkzame volwassenheid, kennis of competentie begeleidt, maar educatief als een ervaring zonder eindbestemming die ons blootstelt aan iets dat ons vreemd is, dat ons vreemd maakt aan onszelf en bevrijd van eigen vooronderstellingen en oordelen.1

Dan loopt Ryosuke weg. Niet uit angst, maar om niet meer alleen te zijn. Hij zoekt geen isolement, hij wil juist samen zijn met de jonge mensen die het spook en het internet hebben ervaren. Intussen wordt de relatie van de jongeren (en van ons) met het immateriële internet bespookt door een vraag die even akelig als leerrijk is: “Wat nu?”

  • 1Jan Masschelein en Maarten Simons, Europa anno 2006. E-ducatieve berichten uit niemandsland (Leuven: Acco, 2006).
PRISMA
01.05.2019
NL
The Prisma section is a series of short reflections on cinema. A Prisma always has the same length – exactly 2000 characters – and is accompanied by one image. It is a short-distance exercise, a miniature text in which one detail or element is refracted into the spectrum of a larger idea or observation.
La rubrique Prisma est une série de courtes réflexions sur le cinéma. Tous les Prisma ont la même longueur – exactement 2000 caractères – et sont accompagnés d'une seule image. Exercices à courte distance, les Prisma consistent en un texte miniature dans lequel un détail ou élément se détache du spectre d'une penséée ou observation plus large.
De Prisma-rubriek is een reeks korte reflecties over cinema. Een Prisma heeft altijd dezelfde lengte – precies 2000 tekens – en wordt begeleid door één beeld. Een Prisma is een oefening op de korte afstand, een miniatuurtekst waarin één detail of element in het spectrum van een grotere gedachte of observatie breekt.