Jacques Rancière: De geëmancipeerde toeschouwer

Le spectateur émancipé (2008) van de Franse filosoof Jacques Rancière is nu in het Nederlands vertaald en uitgegeven bij Octavo.

“Dit boek dankt zijn ontstaan aan het verzoek dat ik enkele jaren geleden kreeg om op een kunstacademie een lezing te geven, als opmaat voor een gedachtewisseling over de toeschouwer op basis van ideeën die ik heb ontwikkeld in mijn boek De onwetende meester.1 Aanvankelijk wekte dit voorstel enige verbazing bij mij. De onwetende meester is een uiteenzetting van de excentrieke theorie en het bijzondere leven van Joseph Jacotot die aan het begin van de negentiende eeuw een schandaal veroorzaakt door te stellen dat een onwetende iets wat hij zelf niet weet aan een andere onwetende kan leren, door te verkondigen dat alle intelligenties gelijk zijn en door intellectuele emancipatie af te zetten tegen volksonderwijs. Zijn ideeën waren in het midden van de negentiende eeuw al in vergetelheid geraakt. Ik meende dat het goed zou zijn om ze in de jaren 1980 nieuw leven in te blazen en de steen van intellectuele gelijkheid te werpen in de vijver van debatten over de doelmatigheid van het openbare onderwijs. Maar hoe bruikbaar is in het kader van de actuele reflectie op kunst, het denken van een man wiens artistieke wereld kan worden verzinnebeeld door de namen Demosthenes, Racine en Poussin?” (Jacques Rancière)

Meer info vind je hier. Eerder verscheen in Nederlandse vertaling van Rancière bij Octavo al De toekomst van het beeld en De fabel van de cinema.

Op Sabzian kan je de Nederlandse vertaling vinden van Rancières ‘La politique de Pedro Costa’ en ‘Some Came Running’, een korte tekst die Rancière schreef voor de Sabzian vertoning van Some Came Running (Vincente Minnelli, 1958).

• 1De uitnodiging om op 20 augustus 2004 de vijfde Internationale Sommerakademie in Frankfurt te openen kreeg ik [Jacques Rancière] van de Zweedse performancekunstenaar en choreograaf Mårten Spångberg. Jacques Rancière, De onwetende meester. Vijf lessen over intellectuele emancipatie, vert. en inl. Jan Masschelein (Leuven/Voorburg: Acco, 2007).