Prisma #54

Out 1 (Jacques Rivette, 1971)

In het midden van een appartement zitten twee peuters, twee vrouwen, een man en een hond op een tapijt. De volwassenen zijn professionele acteurs en spelen de personages Pauline, Thomas en Iris in Out 1 (1971), de bijna 13 uur lange film van Jacques Rivette. De kinderen zijn zich niet bewust dat ze gefilmd worden; ze zijn druk in de weer met hun speelgoed. De volwassenen keuvelen en dollen tussendoor met de kinderen. Pauline en een van de kindjes spelen met een knuffelbeer die schijnbaar verkouden is. Totdat Thomas plots een schildpad tevoorschijn tovert die hij Zéphirine doopt. Pauline maakt zich echter zorgen om haar verdwenen echtgenoot. Thomas probeert haar gerust te stellen en raapt een speelgoedvliegtuigje op. Hij beweegt het door de lucht, begeleid door schietgeluiden. “Zie je, dat is de dood.” “Kun je geen ander spel spelen?”, vraagt Pauline. “Ik speel met wat ik vind”, antwoordt Thomas, waarmee hij zijn eigen strategie als acteur lijkt te benoemen. Net als de kinderen spelen de acteurs in Out 1 met “wat ze vinden”. Rivette maakte met een grote groep acteurs een film zonder scenario; hij legde enkel spelregels vast. Zoals de schildpad, het vliegtuig en de beer het spel van de kinderen voedt, zo gebruikte hij losse referenties, citaten en een vaag plot rond een geheimzinnig genootschap om de improvisatie van de acteurs te schragen. Het lange, ongrijpbare Out 1 is niet meer dan het document van dit spel. Net als de kinderen met wie ze de speelmat delen, beleven de acteurs een vorm van fictie die niets claimt te representeren. Al spelend verzinnen ze hun personages en narratieve lijnen. Toch is ook voor een kind het spel niet vrijblijvend; via verhalen en verzinsels tracht het vat te krijgen op de wereld. Fictie biedt hen een toegang tot de werkelijkheid door net iets nieuws te creëren. Ook Rivette en zijn acteurs scheppen met hun spel een fictief universum met een eigen logica dat ondanks haar strikt imaginaire karakter ook de wereld zelf verandert. Out 1 is het ultieme bewijs dat wie in cinema vorm serieus neemt iets werkelijks kan creëren.

Beeld uit Out 1 (Jacques Rivette, 1971)

PRISMA
01.05.2024
NL
The Prisma section is a series of short reflections on cinema. A Prisma always has the same length – exactly 2000 characters – and is accompanied by one image. It is a short-distance exercise, a miniature text in which one detail or element is refracted into the spectrum of a larger idea or observation.
La rubrique Prisma est une série de courtes réflexions sur le cinéma. Tous les Prisma ont la même longueur – exactement 2000 caractères – et sont accompagnés d'une seule image. Exercices à courte distance, les Prisma consistent en un texte miniature dans lequel un détail ou élément se détache du spectre d'une penséée ou observation plus large.
De Prisma-rubriek is een reeks korte reflecties over cinema. Een Prisma heeft altijd dezelfde lengte – precies 2000 tekens – en wordt begeleid door één beeld. Een Prisma is een oefening op de korte afstand, een miniatuurtekst waarin één detail of element in het spectrum van een grotere gedachte of observatie breekt.