André Bazin wordt weleens de “uitvinder van de filmkritiek” genoemd. Hele generaties filmcritici en filmmakers, niet in het minst die verbonden met de Nouvelle Vague, zijn schatplichtig aan zijn schrijfsels over film. Film opent een “venster op de wereld”, aldus Bazin. Zijn geschriften zouden ook belangrijk zijn voor de ontwikkeling van de auteurstheorie. Bazin: “Een van de belangrijkste argumenten tegen de haters van de mechanische kunsten die het moderne leven hebben overspoeld, leek me altijd het feit dat ze zowel een buitengewoon middel zijn ter verspreiding van cultuur als ter vermaak.”

Wie zich in België met experimentele of marginale film bezighoudt, hoort al snel geruchten over De Andere Film, een televisieprogramma uit de jaren zeventig waarin werk van onder meer Kenneth Anger, Andy Warhol en Chantal Akerman getoond werd. Dit interview vertelt de geschiedenis van het Vlaamse televisiegebeuren door de ogen van protagonist Eric de Kuyper, die als twintiger zijn eerste job kreeg als producent bij de BRT. Later was de Kuyper vooral gekend voor zijn film-, dans- en operakritieken, romans, zijn subversieve films, zijn scenario’s voor Chantal Akerman, als professor en als onderdirecteur van het Filmmuseum in Amsterdam (het huidige EYE).

“Ik hou dus niet zo van het spectaculaire. Omdat ik denk dat men altijd zo clichématig naar de dingen kijkt dat het zinloos wordt, elke betekenis moet verliezen. En ik vind het geen punt, wanneer een actrice niet echt sterft, om dan ook te tonen dat ze niet echt dood is. Ik denk niet dat je één moment volledig in de personages gelooft. Ze spelen een schijn en dat vind ik iets wat heel belangrijk is om te tonen. Ik vind het niet belangrijk of ze ademt of niet. Maar het is ook niet zo dat ik haar vraag om expres hevig te ademen. Dat laat ik aan het toeval over.”

We zien hoe Hedda zich verveelt, hoe ze (ertegen) vecht – ‘strijd’ is meteen ook de betekenis van de naam ‘Hedda’ –, maar we hebben het raden naar de werkelijke inzet van die strijd, naar de diepere gronden van haar verveling. Ibsen spint een fijnmazig web van verklaringen, herinneringen en intriges om haar heen, maar Decorte verweet Ibsen zijn ziekelijke drang tot intrige, schrapte enkele passages over het verleden van Hedda en vertikt het om haar gedrag te duiden. We zien haar praten, inwendig briesen, en uiteindelijk zwijgen. Enkel haar daden zijn onloochenbaar.

In een gesprek omschreef Kramer de film als “zijn laatste”. “Alles moest erin zitten”, zo geloofde hij. “Alle wezens. De volledige volheid van gevoelens.” Gedeeltelijk gebaseerd op het leven in een commune in Vermont gebruikte Kramer een palet van de vier natuurelementen – “vuur-water-lucht-aarde-mensen” – als leidraad. Daarmee volgde hij een brede groep mensen die uit de jaren zestig waren aangespoeld en verweesd de nieuwe wereld tegemoetzagen. Allen delen ze een geschiedenis van radicalisme en het besef van politieke schipbreuk. Zo kan Milestones in 2019 als het begin van het einde en als het begin van het nieuwe gelezen worden: de dood van de welvaartstaat en het begin van de linkse levenspolitiek, de moeizame weg van King naar Clinton. 

À la fin de Lou n’a pas dit non, Anne-Marie Miéville exprimait un vœu : « L’amour ne sera plus le commerce d’un homme et d’une femme, mais celui d’une humanité avec une autre. » Ce vœu, qu’elle rêve de voir s’accomplir dans notre monde qui, chaque jour, s’en éloigne plus sûrement, elle tente d’en comprendre le sens, la force prodigieuse et les effrayantes limites, dans Nous sommes tous encore ici, dont le titre, en lui-même, impose malgré tout une confiante conviction que précisent à la fois, d’éminents philosophes donnés comme experts chargés d’un débroussaillage de la question et la vie d’un couple chargé d’en opérer, jour après jour, la démonstration.

André Bazin wordt weleens de “uitvinder van de filmkritiek” genoemd. Hele generaties filmcritici en filmmakers, niet in het minst die verbonden met de Nouvelle Vague, zijn schatplichtig aan zijn schrijfsels over film. Film opent een “venster op de wereld”, aldus Bazin. Zijn geschriften zouden ook belangrijk zijn voor de ontwikkeling van de auteurstheorie. Bazin: “In zekere zin kan cinema niet liegen en kan elke film beschouwd worden als een sociale documentaire. Voor zover hij voldoet aan de droombehoeften van de massa, wordt een film zijn eigen droom.”

André Bazin est parfois appelé « l’inventeur de la critique cinématographique ». Des générations entières de critiques et de cinéastes, notamment ceux associés à la Nouvelle Vague, sont redevables à ses écrits sur le cinéma. Le film ouvre une « fenêtre sur le monde », selon Bazin. Ses écrits sont également importants pour le développement de la politique des auteurs. Bazin : « En un certain sens, le cinéma ne peut mentir, et tout film peut être considéré́ comme un documentaire social. Dans la mesure où il vient satisfaire les besoins de rêve de la foule, il devient son propre rêve. »

Na zijn geprezen debuut Hereditary (2018) maakt de Amerikaanse filmmaker Ari Aster met Midsommar dit jaar weer een veelbesproken horrorfilm. Zijn tweede langspeler is vooral opmerkelijk door de afwijzing van klassieke, gijzelende horrortechnieken en de trouw aan een eigen logica, door de regisseur zelf omschreven als “hiding in plain sight”. Toch blijft het doel van deze logica ambigu.