“From one flick of the mare’s tail came an unending stream of images out of which was crystallised the milky way.”
David Larcher
“Every movement begins a journey. There are spots before your eyes, as when you look at the sun that flames and burns. We look at distant moving forms and flash through them. We drift through suns; a piece of earth phases over the moon. A face, your face, his face, a face that looks and splits into shapes that form new shapes that we rediscover as tiny monolithic monuments. A profile as a full face. The moon again, the flesh, the child, the room and the waves become part of a hieroglyphic language… Mare’s Tail is an important film because it expresses life. It follows Paul Klee’s idea that a visually expressive piece adds ‘more spirit to the seen’ and also ‘makes secret visions visible’.”
Stephen Dwoskin1
Vanaf 1969 beginnen Dirk Lauwaert en Eric de Kuyper met het programma Kort Geknipt. Na het ontslag van Lauwaert, een dik jaar later, zal het programma een vervolg krijgen in De Andere Film, dat De Kuyper samen met Emile Poppe zal voortzetten tot 1976. Het gaat telkens om een maandelijks programma over ‘de andere film’, waarin een staalkaart van nieuwe, experimentele of marginale producties wordt getoond. Via de films kan de kijker niet alleen met actuele artistieke tendensen kennismaken, de programma’s haken ook in op actuele sociale en politieke discussies die tot dan toe voornamelijk buiten Vlaanderen werden gevoerd. Dankzij Kort Geknipt en De Andere Film heeft de Vlaamse, Europese en internationale underground zeven jaar lang een vaste plaats op de BRT en is ze zichtbaar voor het grote publiek in Vlaanderen. Dat lijkt merkwaardig, maar nog opvallender is wellicht het doorzettingsvermogen waarmee De Kuyper deze films bijna zeven jaar lang tegen de heersende opvattingen in bij de kijker bracht.
[...]
In de volgende aflevering wordt een ruim fragment uit Mare’s Tail (1969) van David Larcher getoond. In zijn originele vorm gaat het om een twee en een half uur durend epos opgebouwd uit autobiografisch materiaal van Larcher, dat zwaar bewerkt en gemanipuleerd werd tot een nieuw (haast psychedelisch) geheel. De film was niet enkel een sleutelwerk binnen Larchers oeuvre en de naoorlogse Britse avant-garde, hij markeerde tevens de beginperiode van de London Film-Makers’ Co-operative, waar De Kuyper een maandelijkse gast was. De Londense coöperatie werd opgericht in 1966 en bestond dus nog maar enkele jaren, maar was er vanaf het begin in geslaagd mogelijkheden te creëren voor cineasten die buiten de gebaande paden films wilden maken, en stimuleerde daarnaast ook het kritisch discours rond de mogelijkheden van het bewegend beeld. In Londen werd zo een context gecreëerd waarin theorie en praktijk een synergetische relatie konden ontwikkelen. De groep groeide op korte tijd uit tot de grootste en meest prominente filmmakerscoöperatie van Europa en vormde de motor achter verschillende theoretische en formalistische ontwikkelingen (zoals de expanded cinema) in de jaren zestig en zeventig. Via de coöperatie stond De Kuyper (en zo ook Vlaanderen) in contact met de meest innovatieve (Britse) cineasten van dat moment. Alle Britse films in Kort Geknipt waren gemaakt door prominente leden van de Londense coöperatie, al was het duidelijk dat De Kuyper en Lauwaert niet geïnteresseerd waren in de abstracte films die er geproduceerd werden, maar vooral belangstelling koesterden voor persoonlijke films met een hoog ‘do it yourself’-gehalte. Bovendien was de coöperatie niet alleen een verzamelplaats voor de Britse ‘underground’, maar vormde ze een trefpunt voor de internationale scene.
Godart Bakkers2
“A symphony should contain the whole world” was Gustav Mahler’s comment on his music. A film that aspires to the condition of music can do the same. Such is Mare’s Tail.
If the whole world is to be contained, you need length, so Mare’s Tail is 2½ hours long. In music, the risk would be tedium from the fact that the symphonic form is too conventional, too predictable, and too tedious, so that immense creative imagination is needed to break out of those constrictions. Mahler had it hence the power of his symphonies. In film, there are no such rules, at least not yet, so the risk for a film as long as Mare’s Tail is tedium on different grounds because the spectator has no idea where the film is going. David Larcher avoids this by threading into it, almost beneath our awareness, a beginning, a middle and an end. The film opens with a blank screen accompanied by a rising drone for some ten minutes. It reminded me straightaway of the droning E flat that opens Wagner’s Ring cycle, and while further parallels should not be pressed, both works signal their epic intentions by this means. The middle of the film is taken up with a trajectory of some kind, from creation, to birth, to sex, to life, to death. And there is an end of a teasing kind. Finally after much shaking of the eyeballs, a written ‘FIN’ appears on the screen. This surely signals the end (although the use of French may be meant to throw us off the scent), only for our eyeballs to receive further jolts by the interspersing of white leader with fragments recalling earlier sequences in the film.
Tim Cawkwell3
- 1Stephen Dwoskin, Film Is, Overlook Books, July 1978.
- 2Godart Bakkers, ‘De Andere Film en Kort Geknipt, of hoe de marginale film zijn intrede doet in de Vlaamse huiskamer’, De Witte Raaf, januari-februari 2018.
- 3Tim Cawkwell, “David Larcher’s ‘Mare’s Tail’ (1969)”, www.cawkwell200.com, January 2017.
