Paulo Rocha

Maar er was een koppigheid in zijn bewustzijn, dat van een eenzame man die door zijn camera heen reageerde op wat hij zag, in een poging om te onderscheiden waar het goede en waar het kwade was, waar, in wat hij zag, de krachten van de dingen schuilde. Men voelde duidelijk zijn twijfel. En te midden van de strijd, van de twijfel, was er plotseling de vastberadenheid: zo’n standpunt, zo’n kader.

Op een bepaalde manier hadden al die wonderbaarlijke camerabewegingen van Kenji Mizoguchi langs decors en acteurs iets te maken met het idee van de Japanse kalligrafie, een daad van levensbelang, zoals ademhaling of energie – energie is namelijk de hoeveelheid inkt op het penseel, waarna de ademhaling volgt, het inademen langzaam op gang komt en op het witte blad de wereld opnieuw geboren wordt.